Część pierwsza artykułu.
W przypadku pił taśmowych, podobnie jak i innych narzędzi, istnieją procedury, których stosowanie przedłuża żywotność zarówno maszyny, jak i samego narzędzia. Poprawnie dobrana podziałka w stosunku do ciętego materiału, odpowiednia prędkość i wartość posuwu, właściwe naprężenie taśmy, docieranie piły, chłodzenie w trakcie procesu cięcia oraz dbałość o stan techniczny maszyny są konieczne, by w pełni wykorzystywać możliwości taśmy tnącej.
Nadmiar ciepła oraz drgania to najwięksi wrogowie piły. Stosunkowo łatwo zauważyć wibracje taśmy i stwierdzić wysoką temperaturę powstała w wyniku tarcia piły o cięty materiał. Trudniejszą kwestią jest zlokalizowanie przyczyn tego zjawiska. Właściwa diagnoza poprzez obserwacje jest kluczem do optymalizacji żywotności piły i efektywności cięcia. W przypadku prawidłowo działającej przecinarki piła będzie ciąć równo, prosto i szybko, co w efekcie obniży jednostkowy koszt cięcia.
Poprawnie dobrana podziałka w stosunku do ciętego materiału
Dobór właściwej piły do zadania jest podstawowym kryterium efektywnego cięcia. Pierwszym krokiem jest poznanie zastosowań piły. Połączenie parametrów maszyny, rodzaju i właściwości materiału, jego gabarytów oraz informacja o tym, czy będzie on cięty w pakietach, czy pojedynczo implikuje wybór piły, jaką należy zastosować. Od tego zależy dobór prawidłowej prędkości i posuwu taśmy.
Kiedy kluczowe czynniki zostaną już zidentyfikowane, należy dobrać odpowiednią podziałkę TPI (ilość zębów na długości 1 cala). Generalną zasadą dla uzyskania poprawnego cięcia jest dobór takiej podziałki, aby co najmniej trzy zęby miały styczność z przecinanym materiałem, jednak nie więcej niż 24. Najefektywniejsze cięcie otrzymuje się przy TPI z przedziału 6-12.
Kiedy nowa taśma tnąca jest już właściwie zamocowana i przygotowana do cięcia należy ją dotrzeć. Cięcie pełną prędkością za pomocą nowej piły może prowadzić do uszkodzenia zębów taśmy. Niedotarta taśma posiada bardzo ostre zęby, podatne na mikroskopijne uszkodzenia. Docieranie taśmy pozwala sprostać surowym warunkom panujących podczas cięcia.
Producenci pił sugerują podczas docierania ustawienie maszyny na około 50% (w przypadku materiałów łatwo skrawalnych) lub 25% (w przypadku materiałów trudno skrawalnych) wartości posuwu przy utrzymaniu stałej prędkości cięcia, przez co najmniej 15 minut pracy taśmy. Pozwoli to na delikatne zaokrąglenie krawędzi taśmy. Docieranie piły znacząco wpływa na jej żywotność. Nawet krótkie docieranie jest lepsze niż pominięcie tego zabiegu. Piły z uzębieniem powlekanym są wygładzane, stąd nie wymagają tradycyjnego docierania, co czyni je wyjątkiem od reguły.
Zasada docierania piły taśmowej
Po prawidłowym doborze taśmy tnącej i jej właściwym zamocowaniu w przecinarce taśmowej należy ustawić prędkość taśmy oraz wartość posuwu. Prędkość piły odnosi się do tempa z jakim ostrze piły przecina powierzchnie ciętego materiału. Prędkość cięcia jest ograniczona skrawalnością materiału i ilością ciepła powstałego w wyniku tarcia taśmy o przedmiot cięcia. Ustawienie zbyt dużej prędkości taśmy przy przecinaniu trudno skrawalnych materiałów powoduje wytwarzanie nadmiernego ciepła, co skutkuje nierównym cięciem oraz wyszczerbieniem piły, a co z tym idzie przedwczesnym zużyciem.
Większość przecinarek taśmowych posiada mechanizm kontroli posuwu. Posuw określa relacje tempa, z jakim piła przecina się przez cięty materiał do głębokości penetracji ostrza. Wartość posuwu mierzona jest w IPM (cale na minutę). Optymalna wartość posuwu jest zdeterminowana przez TPI piły, prędkość cięcia oraz wielkość wrębu piły. Z punktu widzenia produktywności najbardziej korzystne jest stosowanie możliwie najwyższej prędkości posuwu. Należy podkreślić, że działanie takie znacząco wpływa na obniżenie żywotności taśmy. W praktyce uzyskanie najniższego jednostkowego kosztu cięcia oznacza kompromis pomiędzy produktywnością, a żywotnością piły taśmowej. Prawidłowa prędkość oraz posuw piły taśmowej mogą być wyznaczane poprzez uważne obserwowanie wiórów powstałych w procesie cięcia.
Zobacz część drugą artykułu.
Na podstawie: Practical Welding Today